กว๊านพะเยาแหล่งชีวิต ศักดิ์สิทธิ์พระเจ้าตนหลวง
บวงสรวงพ่อขุนงำเมือง งามลือเลื่องดอยบุษราคัม

จังหวัดพะเยา เดิมชื่อว่าพยาว หรือเมืองภูกามยาวในอดีต เป็นเมืองเก่าแก่เมืองหนึ่งในแถบภาคเหนือ มีอายุกว่า 900 ปี ร่วมสมัยเดียวกับเมืองเชียงแสน จังหวัดเชียงราย เมืองพยาวเจริญรุ่งเรืองสูงสุดในสมัยพ่อขุนงำเมือง ต่อมาก็ตกเป็นเมืองขึ้นไปตามการเปลี่ยนแปลงการปกครองของอาณาจักรต่างๆ ที่ผลัดกันมีอำนาจในแถบนี้ จนถึงสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ เมืองพยาวได้เปลี่ยนชื่อเป็นเมืองพะเยา และเป็นส่วนหนึ่งของจังหวัดเชียงราย จนกระทั่งปี พ.ศ. 2520 พะเยาจึงได้รับยกฐานะจัดตั้งขึ้นเป็นจังหวัดพะเยาเป็นเมืองที่มีเสน่ห์ สงบเงียบ โดยมีกว๊านพะเยาเป็นเสมือนสัญลักษณ์การท่องเที่ยวประจำจังหวัด มีศิลปวัฒนธรรม วัดวาอารามต่างๆ อันงดงาม และวีถีชีวิตชาวไทยลื้อที่อพยพมาจากดินแดนสิบสองปันนาในประเทศจีนเป็นสิ่งที่น่าสนใจของจังหวัด  จังหวัดพะเยามีพื้นที่ 6,335.060 ตร.กม. มีประชากร 486,744 คน และมีอำเภอทั้งหมด 9 อำเภอ ได้แก่

♦ อำเภอเมืองพะเยา	♦ อำเภอเชียงม่วน	♦ อำเภอแม่ใจ
♦ อำเภอจุน	♦ อำเภอดอกคำใต้	♦ อำเภอภูซาง
♦ อำเภอเชียงคำ	♦ อำเภอปง	♦ อำเภอภูกามยาว

การเดินทาง

จังหวัดพะเยาอยู่ห่างจากกรุงเทพฯ ประมาณ 735 กิโลเมตร นักท่องเที่ยวสามารถเดินทางสู่จังหวัดพะเยาได้อย่างสะดวกด้วยรถยนต์ส่วนตัวและรถประจำทาง

 

สถานที่ท่องเที่ยวแนะนำ 5 อันดับ

 

กว๊านพะเยา

 

กว๊าน หมายถึง หนองน้ำหรือบึงน้ำขนาดใหญ่ คำนี้มีใช้ในท้องถิ่นล้านนาเฉพาะที่จังหวัดพะเยาแห่งเดียวเท่านั้น กว๊านพะเยา เป็นบึงน้ำขนาดใหญ่ รูปพระจันทร์เสี้ยวเกือบครึ่งวงกลม แหว่งทางด้านตะวันออกเฉียงเหนือ ที่เกิดจากการยุบตัวของเปลือกโลกเมื่อประมาณ ๗๐ ล้านปีมาแล้ว โอบล้อมดอยแม่ใจซึ่งเป็นภูเขาสูงยาว เป็นแอ่งน้ำที่รวบรวมของลำห้วยต่างๆ ๑๘ สาย ต่อมาในปี ๒๔๗๘ กรมประมงได้ตั้งสถานีประมงน้ำจืดจังหวัดพะเยาขึ้นบริเวณต้นแม่น้ำอิงและสร้างฝายกั้นน้ำทำให้เกิดเป็นบึงขนาดใหญ่ มีความลึกเฉลี่ย ๑.๕ เมตร กว๊านพะเยาเป็นแหล่งน้ำที่สำคัญที่สุดของจังหวัดพะเยา เป็นทั้งแหล่งประมงน้ำจืดที่สำคัญที่สุดของภาคเหนือตอนบน และเป็นสถานที่ท่องเที่ยวของจังหวัดพะเยา มีเนื้อที่ประมาณ ๑๒,๘๓๑ ไร่ เป็นแหล่งเพาะพันธุ์ปลาชนิดต่างๆ เช่น ปลากราย ปลาสวาย ปลาเทโพ ปลาจีน ปลาไน รวมทั้งปลานิล อันลือชื่อของจังหวัดพะเยา ทัศนียภาพโดยรอบกว๊านพะเยา มีความร่มรื่น สามารถมองเห็นแนวทิวเขาสลับซับซ้อน งดงามมาก บริเวณริมกว๊านมีร้านอาหารและจัดเป็นสวนสาธารณะเหมาะที่จะไปนั่งเล่น พักผ่อนหย่อนใจในยามเย็น ชมพระอาทิตย์ตกริมกว๊านเป็นภาพที่สวยงามมาก และมีบริการนั่งเรือพายชมทัศนียภาพในกว๊านพะเยา ค่าโดยสารเรือพายคนละ 20 บาท และมีการจัดกิจกรรมเวียนเทียนทางน้ำรอบวัดติโลกอารามกลางกว๊านพะเยา ซึ่งประดิษฐานหลวงพ่อศิลา อายุกว่า 500 ปี ในวันสำคัญทางพุทธศาสนา เช่น วันมาฆบูชา และวันอาสาฬหบูชาอีกด้วย

 

วัดศรีโคมคำ

 

เป็นพระอารามหลวงชั้นตรี และวัดพัฒนาตัวอย่าง ประชาชนทั่วไปนิยมเรียกว่า วัดพระเจ้าตนหลวง ซึ่งเป็นพระพุทธรูปศิลปเชียงแสนองค์ใหญ่ที่สุดในล้านนาไทย ขนาดหน้าตักกว้าง 16 เมตร สูง 18 เมตร สร้างขึ้นระหว่างปี พ.ศ. 2034 – 2067 พระเจ้าตนหลวง หรือ พระเจ้าองค์หลวง มิใช่เป็นแต่เพียงพระพุทธรูปคู่เมืองพะเยาเท่านั้น แต่ถือเป็นพระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองอาณาจักรล้านนาไทยด้วย ในวันวิสาขบูชามีงานนมัสการพระเจ้าตนหลวงเป็นประจำทุกปีเรียกว่างานประเพณีนมัสการพระเจ้าองค์หลวงเดือนแปดเป็ง บริเวณวัดยังมีพระอุโบสถกลางน้ำตั้งอยู่ริมกว๊านพะเยา ภายในมีจิตรกรรมฝาผนัง ลวดลายวิจิตรสวยงาม วาดโดย อาจารย์อังคาร กัลยาณพงศ์ ศิลปินแห่งชาติ

 

ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงปังค่า

 

จัดตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2530 โดยเริ่มจากการบุกเบิกพื้นที่พัฒนาที่ดินจัดทำระบบอนุรักษ์ดินและน้ำจัดสรรพื้นที่ทำกินให้แก่ราษฎรเพื่อยุติการบุกทำลายป่าไม้จากนั้นส่งเสริมการปลูกไม้ผลเมืองหนาว โดยในช่วงแรกมีการแนะนำให้เกษตรกรในพื้นที่ซึ่งเป็นชาวเขาเผ่าเย้าและม้งปลุกสาลี่พลับ อโวคาโดและถั่วแดงหลวงพื้นที่เป็นภูเขาและเนินเขา อุณหภูมิเฉลี่ย 25.8 องศาเซลเซียส

กิจกรรมท่องเที่ยวที่น่าสนใจชมแปลงดอกไม้ เช่น เยอบีร่า กุหลาบและแปลงผักตามฤดูกาล ชมสวนลิ้นจี่บนพื้นที่กว่า 2,000 ไร่สัมผัสวิถีของชนเผ่าม้งและเย้า ชมศูนย์วัฒนธรรมชาวเขา และสามารถเลือกซื้อหัตถกรรมชาวเขา อาทิการทำผ้าพิมพ์ลายของชาวบ้านสิบสองพัฒนาการปักผ้า และทำของที่ระลึกจากผ้าปัก การทำเครื่องเงินการทำแคนและสมุนไพรรักษาโรค นอกจากนี้ยังมีกิจกรรมท่องเที่ยวศึกษาธรรมชาติเช่นชมดอยภูลังกาเดินป่าในเส้นทางน้ำตกขุนน้ำต้มและดูนก

 

อุทยานแห่งชาติภูซาง

 

ตั้งอยู่ในท้องที่กิ่งอำเภอภูซางจังหวัดพะเยา และอำเภอเทิง จังหวัดเชียงราย มีพื้นที่ทั้งหมด
178,123 ไร่พื้นที่ดังกล่าวเป็นป่าดิบเขา ป่าดิบแล้ง และป่าเบญจพรรณ พันธุ์ไม้ที่มีค่า ได้แก่
ไม้ยาง ไม้ตะเคียน จำปีป่า ยมหอม ประดู่ สัก และรัง เป็นต้นอุทยานแห่งชาติภูซางยังเป็น
ต้นกำเนิดแม่น้ำลำธารที่สำคัญของจังหวัดพะเยา

อุทยานแห่งชาติภูซางมีน้ำตกที่มีน้ำอุ่น 33 องศาเซลเซียสยังมีสิ่งที่น่าสนใจอื่นๆอีก เช่น ถ้ำ
ต่างๆ มีหินงอกหินย้อยตระการตาและมีน้ำไหลลอดผ่านตลอดทั้งถ้ำ ระดับน้ำลึกประมาณ 1
เมตร และมีเส้นทางศึกษาธรรมชาติ

 

อุทยานแห่งชาติดอยภูนาง

 

ประกอบไปด้วยเทือกเขาสลับซับซ้อนสภาพป่าโดยทั่วไปเป็นป่าดิบแล้ง ป่าเบญจพรรณและป่าเต็งรัง อุทยานแห่งชาติดอยภูนางมีสถานที่ที่น่าสนใจและยังเป็นอุทยานที่สำคัญอีกที่หนึ่งเพราะมีสัตว์ต่างๆอาศัยอยู่เช่น ตะพาบน้ำ ตะกวด นกชนิดต่างๆ โดยเฉพาะนกยูงนกยูงฝูงนี้จะเดินทางระหว่างแก่งเสือเต้น (อุทยานแห่งชาติแม่ยม)และอุทยานแห่งชาติภูนาง โดยมาที่นี่ในฤดูผสมพันธุ์ที่นี่ช่วงเดือนมกราคม-มีนาคมของทุกปีใกล้กับที่ทำการอุทยานฯมีทางเดินเท้าจากที่ทำการไปยังน้ำตก 300 เมตรมีชื่อว่าน้ำตกธารสวรรค์ มีความกว้างของน้ำตกถึง 40 เมตร มีร้านค้าไว้บริการถ้าต้องการจะพักค้างแรมที่อุทยานแห่งชาติภูนางก็ให้นำเต๊นท์ไปด้วย

 

 

 

    
ขอขอบคุณข้อมูลจาก